Монгол vндэстний хувцас гэдэг бол ард тvмний олон зууны турш сорьж, бvтээж, эрж олж, ухаанаа vсэргэж, олсноо баяжуулж, баяжуулснаа бахархуулж ирсэн ур ухаан, бас гvн ухаан том. Ийм ур чадварыг манайхан "хvний хар нvд унамаар" гэж vнэлж иржээ. Нэгд эртний болон дундад монголчууд дизайнерийн хувьд ихээхэн хєгжсан, нvvдэлчний амьдралтай цогцлоон босгож тавих талаар гайхалтай сэтгэдэг байж.

Хоёрт тvvнийг бvтээл болгон туурвин гvйцэтгэдэг vйлчин уран бvсгvйчvvдийн алтан гар сэтгэлийг гайхан биширмээр. Бид монголчуудынхаа тухайд, єєрсдийн талаар олон зvйлээр нь бахархаж болно. Тvvний нэг нь vндэсний хувцас хэрэглэл, эд єлгийн зvйл ажгуу. Тухайн vндэстнийг сайтар танья судлая гэвэл уламжлалт хувцсыг сонжих хэрэгтэй. Монгол Улсын хvн тєрєлхтний соёлын тvvхэнд оруулсан vнэ цэнтэй хувь нэмрийн нэг бол монголын vндэсний хувцас юм. Монгол хувцасны дэг жаяг, намба тєрх, ур хийц, vндсэн шийдэл зэрэг нь нvvдэлчин ахуй амьдрал соёлтой гайхалтай зохицсонд нууц нь оршино. Туулж ирсэн цаг vе, тvvх, ахуй амьдрал монгол хувцасны агуулга хэлбэрийг байнга баяжуулж тєгєлдєржvvлж иржээ. Монгол хувцас хунар, гоёл, зvvсгэл, эдлэл хэрэглэл нь санаан зоргын уран сэтгэмж бус, манай олон ястны зан заншил, эрхэлж ирсэн нvvдлийн мал аж ахуйн хєдєлмєр, ахуй орчин, байгаль цаг уурын онцлог, анги давхаргын цаг цагийн тусгал, он удаан жилийн туршид шалгаран боловсронгуй болж хєгжиж ирсэн угсаатны зvйн гайхамшигт єв юм. Монгол дээл хувцас нь монгол чуудын ахуй амьдрал, цаг уурын євєрмєц онцлогтой тохирсон зах, энгэртэй, єргєн зєрvvлэгтэй, морь унахад тvvртэхгvй єргєн хормойтой байдаг.

Єдєр тутмын амьдрал морь уургалахад уужим эсгvvр бvхий сугатай, жийргэвч, бээлийний зориулалт бvхий нударгатай, бvслvvрээр єргєн бvс ороож бvслэх тул ууц нуруу, бєєр болон хоолойн євчин тусдаггvй, аяны замд нємрєх ханжил болдог зэрэг онцлогтой. Монгол хvнийг мориноос салгаж vздэггvй. Энэ нь хувцасанд тусгалаа олжээ. Єнє эртнээс уламжлалтай, євєг дээдсийн маань хувцас нь тэдний эрх чєлєєнийхєє тєлєє тэмцэж байсан тэмцлийн тvvхийг илтгэж байдаг нь vнэхээр гайхамшигтай. Халх эхнэрийн дээлэнд ялгуулсны тэмдэг нь тvvний тvнтгэр мєр юм. Урьд их дайн болж самууны хєлд халхын эрчvvд vрэгдэж бvегvйчvvд нь гашуудан vлдсэн домог бий. Эмэгтэйчvvд дайнд мордож ханцуй юугаа шамлан ихэд баатарлаг байлдан ялжээ. Иймд халхын хvvхнvvдийн баатарлаг гавьяаг тэмдэглэх болж ханцуйгаа шуун мєрєє давтал хунируулан овойлгож дайтаж явсан учир ханцуйны дээд угийг мєрнєєс нь илvv гаргасан хувцас хийжээ.

Ийнхvv халх эмэгтэйчvvд тvнтгэр мєртэй дэал ємсєх болжээ. Энэчилэн монгол хувцасны зах ханцуй зэрэг хэсэг бvр нь цаанаа билгэдэл, зан vйл, тvvх домгийг агуулж байдаг гэхээр ийм сайхан монгол хувцсаараа монголчууд бид бахархахгvй байхын аргагvй юм.

Эх vvсвэр: Єнєєдрийн монгол 122/292

http://www.mongolia-gateway.mn/